به نقل از «ایسنا»

«سید رسول» از ساخت دمام می‌گوید

تاریخ انتشار: ۱۱ آبان ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۶۴۷۹۹۲

ایسنا/بوشهراینجا گُدام (کارگاه) ساخت دمام مسجد امام خمینی (ره) واقع در کوی کوتی بندر بوشهر است. ابزار کار، ردیف سِنج و دمام‌ها و مردان جنوبی عاشقی که خستگی نمی‌شناسند...

"سید رسول یاحسینی" که با جمعی از جوانان محله در این کارگاه به ساخت دمام مشغول هستند به ایسنا می‌گوید: "۶۴ ساله هستم و از حدود ۳۵ یا ۳۶ سال پیش کارم همین است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این کار را از بزرگترهای مسجد یاد گرفته‌ام." در آبادان متولد شده و شش سال داشته که به بوشهر آمده است.

می‌پرسم چرا این کار را انجام می‌دهی؟ جواب می‌دهد: "حسن خوب دمام این است که وقتی روضه تمام می‌شود و بوق نواخته شده و نوای سنج و دمام بلند می‌شود به مستمعان ندا می‌دهد (خبر می‌دهد) که اینجا مراسم عزاداری برپا است و سینه‌زن‌ها می‌آیند. مستمع‌ها می‌آیند و مردم هم جمع می‌شوند."

سید رسول ابزار کارش را نشانم می‌دهد و می‌گوید: "اینها ابزار کار ما هستند. کارگاه ما برای ساخت دمام همین‌جایی است که می‌بینید." سپس نحوه ساخت دمام را همزمان با کار کردن برایمان توضیح می‌دهد. 

"در یک نمونه از دمام، قطعه‌ای از تنه یک درخت (چوب کُنده درخت) را خراطی کرده و سپس با آن دمام می‌سازند که به آن دمام گُرم می‌گویند. و نمونه دیگر دمام چوبی پارسی‌بُر که حلقه داخلی آن از جنس نئوپان است، یعنی با استفاده از چوب نئوپان یک حلقه که میانه آن خالی است ساخته و چوب‌های برش زده بر روی آن و کنار هم قرار داده می‌شود. در پوشش روی حلقه از انواع چوب شامل چوب سرخ، راش، ساج و چوب روسی استفاده می‌شود."

"چمبره حلقه‌ای از جنس میله‌های باریک فلزی (میلگرد) به اندازه دهانه دمام برای نگه داشتن آن است. دو سر چمبره با بند بسته می‌شود و اصطلاحاً آن را «لکه‌پیچی» می‌کنند و چمبره پوست را گیر می‌اندازد. از پوست بز (پس از دباغی) برای پوشش دو طرف دمام استفاده می‌شود، پوست را در قسمت بالای پیپ انداخته و یک چمبره بالای آن گذاشته می‌شود، چمبره لبه‌ی پوست را گیر می‌اندازد و بعد لبه دوم برگردانده و چمبره دوم گذاشته می‌شود. بعد پوست را برگردانده و پایین می‌کشند و بند (از بندهای الیافی) دور آن بسته می‌شود تا پوست را قرص (محکم) کند (مرحله بندکشی). برای هر دو طرف دمام این کار انجام می‌شود. چمبره‌ها به منظور نگهداری پوست‌ها در نظر گرفته می‌شوند تا بتوان از طریق بندی که در آن می‌گذرانند پوست دمام را کشید و دمام‌ها را کوک کرد." 

چای می‌خورد و نفسی تازه می‌کند و اینگونه ادامه می‌دهد: "دورتادور دهانه اندازه‌گیری و با سوزن علامت زده می‌شود (روی هر پوست دمام معمولاً هفت یا هشت سوراخ برای گذراندن بند تعبیه می‌شود)، بند را قلاب کرده و با فشار از قسمت‌های نشان‌گذاری شده رد می‌کنیم، و سپس بند به صورت هفت و هشتی (ضربدری) دورتادور آن کشیده می‌شود. سنج‌ها را هم آهنگر آماده می‌کند و ما می‌خریم و بعد رنگ می‌زنیم." 

سید رسول یاحسینی با گفتن از آنچه قدیم بوده و امروز نیز دنبال می شود، بیان می‌کند: حُسنِ دمام فلزی این است که در زمستان و تابستان صدای آن از دمام چوبی خیلی بهتر است. ولی جنس چوب در تابستان به دلیل شرجی هوا گرما را به خود گرفته و صدایش افت می‌کند." 

می‌خندد و تعریف می‌کند. خوشرو و مهربان، معلوم است تمام درس‌های عاشقی را پاس کرده و حالا که به این سن رسیده از کرده خود راضی است. او می‌گوید: "به همه بچه‌های محل کار ساخت دمام را یاد داده‌ام و همه برای خود استاد شده‌اند. به جوانان آموزش داده‌ام و دیگر خودشان کار می‌کنند. برای ساخت دمام باید حتما سه نفر باشد، چون نیاز به قدرت بدنی بالایی دارد. بعد از ساخت و آماده شدن دمام آنها را بیرون می‌بریم تا باد بخورد و خشک شود. چون پوست نو است باید چند بار با آن نواخته شود تا جا بیفتد و چوب روی آن بخورد تا پوست‌ها نفس باز کند و بعد آن را باز کرده و از نو می‌کشیم." (دمام نو باید تا چند بار پس از استفاده دوباره بندکشی شود تا کاملاً پوست آن جا بیفتد.)
پیرمرد مهربان جنوبی با حوصله همه چیز را توضیح می‌دهد، گویی ماموریت دارد که حرف‌هایش شنونده را کاملا اقناع کند. سید رسول توضیح می‌دهد: "دو طرف دمام را شمال و جنوب می‌گویند. شمال برای زدن با دست است که صدای تیزی دارد. قسمت شمالی را با گذاشتن یک لیوان و پر کردن آن قسمت علامت‌گذاری می‌کنند و نشانه سمتی از دمام است که با دست بر آن نواخته می‌شود. قسمت جنوب دمام هم برای کار با چوب است و صدای بم می‌دهد. شروع دمام زدن با نواختن بوق است. ساز بوق نیز از شاخ نوعی گوزن ساخته می‌شود که به دمام‌زن ندا می‌دهد و یک نوع اعلام هماهنگی برای گروه سنج و دمام است."

از یاحسینی درباره رسم سنتی و آیین سنج و دمام و عقاید مختلفی که درباره آن وجود دارد می‌پرسم، پاسخ می‌دهد: "در قدیم این مراسمات تنها در بوشهر برگزار میشده و بعد از آن این سنت به خوزستان رخنه پیدا کرد و سپس در استان‌ها و شهرهای دیگر چون شیراز و بسیاری از نقاط کشور رواج یافت. الان هم از بسیاری نقاط می‌آیند و سفارش ساخت دمام می‌دهند که ما برایشان بسازیم." نفسی تازه کرده و ادامه می‌دهد: "از قدیم‌الایام قبیله‌های مختلف از دمام برای اعلام یک خبر و یا اطلاع دادن به همدیگر استفاده می‌کردند و به وسیله همین دمام که نوای آن برای عروسی و عزا در قبایل مختلف فرق می‌کرده است، برای گردهمایی در مراسمات و آیین‌ها مردم را خبر می‌کرده‌اند." همه اینها را در حالی برایمان شرح می‌دهد که با جدیت و لبخند در حال کار بر روی دمام است.

همدلی جوانان و حتی بچه‌ها در کنار سید رسول برای ساخت دمام و هدفی که دارند ستودنی است. در ساعاتی از شب که هر کسی به کاری مشغول است در این کارگاه به کاری مشغول شده‌اند که ختم آن زنده نگه داشتن آیین‌های سنتی و پرشور برگزار شدن عزاداری برای آن امامی است که سید و سالار شهیدان نام گرفته... و این از همّت بلند و پاک‌نهادی مردم جنوب است که اینگونه صادقانه عاشقی می‌کنند. 

به گزارش ایسنا، «دَمّام» با نوسان پوست به صدا در می‌آید و در دسته سازهای کوبه‌ای استوانه‌ای شکل قرار می‌گیرد. دمام بیشتر در مراسمات آیینی جنوب ایران به ویژه بندر بوشهر، بندر گناوه، آبادان، برازجان، بندر ریگ، و دیگر بنادر و شهرهای جنوبی رواج دارد. از جمله این آیین‌ها می‌توان به سنج و دمام، زار، نِیمه‌های دریایی (زمزمه‌ها و شعرهایی که هنگام صید خوانده می‌شوند)، دُم دُم سحری و سبالو اشاره کرد.

بوشهری‌ها رسم سنتی سنج و دمام را لازمه مراسم سینه زنی می‌دانند و اجرای این مراسم به معنای آغاز اکثر مراسمات سوگواری در این شهر بندری است. برای اجرای این مراسم عزاداری سنتی دسته‌های سنج و دمام، کار خود را از نقطه‌ای مشخص آغاز می‌کنند، به گونه‌ای که همه اهالی محل بتوانند صدای آن را بشنوند. 

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: استانی فرهنگی و هنری سنج و دمام بندر بوشهر گردشگري

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۶۴۷۹۹۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

با مصرف این میوه جوان شوید

ایسنا/خراسان رضوی نتایج تحقیقات نشان داده است که میوه محبوب در نزد برخی افراد در واقع می‌تواند در جوان نشان دادن آنان نقش داشته باشد.

با افزایش سن، غذاهایی که مصرف می‌کنیم می‌توانند بر تناسب اندام، ظاهر، کیفیت زندگی و خطر ابتلا به بیماری ما تاثیر بگذارند. بدن ما برای حمایت از روند طبیعی پیری به مواد مغذی مختلفی متکی است و برخی از مواد مغذی ممکن است به کاهش علائم پیری کمک کنند.

توجه به این نکته مهم است که مصرف غذاهای خاصی شما را به‌طور قابل‌توجهی جوان‌تر نشان نمی‌دهد و تغذیه تنها یکی از جنبه‌های پیشگیری از پیری است، با این حال، افزودن غذاهای غنی از مواد مغذی به رژیم غذایی می‌تواند به شما کمک کند که با بالا رفتن سن، بهترین ظاهر و احساس خود را داشته باشید.

یکی از راه‌های شگفت‌انگیز تغییر بدن شما با افزایش سن، در واقع مربوط به پوست شماست ما در مورد چین و چروک، خطوط ریز، لکه‌های پیری، آسیب‌های ناشی از نور خورشید و تولید کمتر کلاژن صحبت می‌کنیم. بنابراین، اگر به شما بگوییم کاری بسیار ساده وجود دارد که می‌توانید برای کند کردن پیری پوست انجام دهید، چه می‌شود و  یا به‌طور خاص بگوییم، این پیشگیری با میوه مغذی و خوشمزه‌ای است که می‌توانید به رژیم غذایی خود اضافه کنید.

منظور ما هندوانه است؛ این میوه‌ مورد استفاده بیشتر در تابستان و میوه رفع تشنگی را می‌توان به‌طور کامل به‌عنوان میوه، به اسموتی‌ها اضافه کرد، یا در سالادها ریخت. هندوانه بومی آفریقا و با سابقه‌ای غنی است که هزاران سال قدمت را در بر می‌گیرد و تقریباً در تمام قاره‌های جهان رشد می‌کند.

هندوانه عمدتاً به دلیل آبرسانی آن شناخته شده است زیرا ۹۲ درصد این میوه از آب تشکیل شده است. همین خاصیت آبرسانی هندوانه به مبارزه با پیری نیز کمک می‌کند. توجه کنید که هیدراتاسیون برای سلامت کلی بدن مهم است و تاثیر خوب آن می‌تواند روی پوست شما نیز ظاهر شود.

دکتر آلوک ویج، متخصص پوست کلینیک کلیولند، ایالات‌متحده توضیح داد که اگر بدن شما کم آب شد، خارجی‌ترین لایه (استراتوم شاخی) حاوی آب کافی نخواهد بود و اگر آن را فشار دهید، پوست به حالت خود باز نمی‌گردد، با این حال، این تنها کاری نیست که هندوانه برای جوان نشان دادن شما انجام می‌دهد.

چگونه مصرف هندوانه می‌تواند به شما کمک کند جوان‌تر به نظر برسید

هندوانه حاوی آنتی‌اکسیدان‌های ویتامین C، گلوتاتیون، لیکوپن و بتاکاروتن است و این مواد مغذی می‌توانند به سلامت پوست شما کمک کنند. ویتامین C برای تولید کلاژن ضروری است. کلاژن چیزی است که به پوست شما خاصیت ارتجاعی و استحکام می‌بخشد و در عین حال گردش سلولی پوست را نیز افزایش می‌دهد.

گلوتاتیون با بهبود سلامت سلولی، محافظت در برابر استرس اکسیداتیو که منجر به چین و چروک می‌شود و مبارزه با لکه‌های پیری و حلقه‌های تیره زیر چشم، با پیری مبارزه می‌کند.

لیکوپن احتمالاً یکی از آنتی‌اکسیدان‌های مورد بحث در هندوانه است، عمدتاً به این دلیل که رنگ قرمز مشخصه هندوانه را به آن می‌بخشد. همچنین یکی از خواص این میوه است که با سرطان و دیابت در ارتباط است. وقتی صحبت از پیری می‌شود، لیکوپن وظیفه بسیار مهم محافظت از پوست شما در برابر آسیب‌های خورشید را انجام می‌دهد و این کار با کاهش قرمزی پوست و جلوگیری از اثرات پیری نور انجام می‌شود. شاید قبلاً نیز شنیده باشید که اگر از مصرف ضد آفتاب خودداری کنید، پیرتر به نظر می‌رسید. در حالی که استفاده از کرم ضد آفتاب و کلاه محافظ، هنوز در خارج از منزل ضروری است، مصرف هندوانه نیز می‌تواند لایه‌ای از محافظت برای شما فراهم کند.

بدن شما می‌تواند از بتاکاروتن برای تولید ویتامین A استفاده کند. مشتقات مصنوعی ویتامین A، به نام رتینوئید، همان چیزی است که ما به شکل محصولات ضد پیری روی پوست خود استفاده می‌کنیم. آنها به ترمیم پوست شما کمک، از خشکی و پوسته پوسته شدن پوست جلوگیری و با آسیب سلولی و پیری پوست مبارزه می‌کنند.

سایر مواد مغذی دوستدار پوست در هندوانه، شامل ویتامین E، ویتامین B۶ و ال سیترولین هستند. ویتامین E در جلوگیری از دست دادن رطوبت، حفظ پوست نرم و محافظت در برابر آسیب سلولی مرتبط، در حالی که ویتامین B۶ برای مبارزه با آکنه مهم است. ال سیترولین به ال آرژنین تبدیل می‌شود و از پوست شما در برابر واقعیت‌های خشن آب‌وهوای امروز و آلودگی‌های محیطی محافظت می‌کند.

آیا مصرف موضعی هندوانه نیز کمک‌کننده خواهد بود؟

شاید متوجه شده باشید که هندوانه ماده‌ای محبوب در شوینده‌ها و کرم‌های صورت است. استفاده موضعی از این میوه همچنین دارای فوایدی برای پوست است که به شما کمک می‌کند جوان‌تر به نظر برسید. در حالی که ممکن است بتوانید برخی از این فواید را از کرم‌های صورت و شوینده‌های صورت به دست آورید، کارشناسان همچنین استفاده از خود میوه را برای مبارزه با اثرات پیری توصیه می‌کنند.

به گفته دکتر هوارد مراد، متخصص پوست، داروساز و استاد بالینی، آب هندوانه که روی صورت شما مالیده شود می‌تواند به‌عنوان لایه‌بردار طبیعی عمل کند. این متخصص مراقبت از پوست گفت: هندوانه سرشار از اسیدهای آلفا هیدروکسی، اسید سیتریک و اسید مالیک است که لایه‌بردارهای طبیعی محسوب می‌شوند.

به گفته دکتر مراد، علاوه بر این، خواص خنک‌کنندگی این میوه می‌تواند بثورات گرمایی را تسکین دهد و تنها کاری که باید انجام دهید این است که پوست میوه را که قبلا در یخچال گذاشته‌اید روی پوست خود بمالید. استفاده از پوست هندوانه برای بیماری‌های پوستی مانند روزاسه و آفتاب سوختگی نیز توصیه می‌شود. روزاسه، بیماری مزمن پوستی شایع است که صورت را درگیر کرده و با گرگرفتگی، قرمزی، جوش، جوش‌های چرکی و عروق خونی منقبض مشخص می‌شود. چشم‌ها اغلب درگیر شده و ضخیم شدن پوست همراه با بزرگ شدن قسمت‌هایی از بدن، به خصوص بینی، در برخی افراد ممکن است رخ دهند.

همانطور که از قبلا نیز می‌دانید، استفاده موضعی از ویتامین A مصنوعی یا رتینوئیدها با بهبود ظاهر خطوط ظریف و چین و چروک همراه است، اگرچه مشخص نیست که هندوانه مستقیما روی پوست می‌تواند این کار را انجام دهد یا خیر.

محصولات مراقبت از پوست حاوی میوه‌هایی هستند که ادعا می‌کنند این کار را انجام می دهند. شاید این سوال برای شما نیز پیش آمده باشد و این مورد قطعا یکی از درمان‌های ضد پیری کمتر عجیب و غریبی محسوب می‌شود که ممکن است بخواهید آن را امتحان کنید.

لازم به‌ذکر است، در کنار رژیم غذایی مغذی مملو از غذاهای گیاهی کامل، محافظت از پوست خود را با عادات دیگری  مانند استفاده از کرم ضد آفتاب، پرهیز از سیگار، فعال ماندن و استفاده از محصولات مراقبت از پوست مناسب نیز در نظر بگیرید.

منابع

https://www.healthline.com

https://www.health.com

انتهای پیام